Regelmatig krijg ik een vraag van een duiker of hij met een hartritmestoornis mag duiken. Het is ook eens gebeurd dat ik tijdens een duikkeuring een hartritmestoornis vaststelde.
Er is niet een eenduidig antwoord te geven op de vraag of je mag duiken met een hartritmestoornis. Er zijn veel verschillende soorten hartritmestoornissen, van onschuldig tot potentieel dodelijk. Bij een hartritmestoornis is er sprake van een verstoring in het prikkelgeleidingssysteem in het hart. Dit systeem is een heel netwerk van cellen in de hartspier die elektrische prikkels doorgeven waardoor de hartspier op het juiste moment en op de juiste plaats kan samenknijpen. Er kan op verschillende plaatsen wat verkeerd gaan in de prikkelgeleiding, en dat bepaald ook de soort hartritmestoornis.
Boezemfibrilleren of atriumfibrilleren is de meest voorkomende hartritmestoornis, vooral bij oudere mensen. Het gaat te ver om alle hartritmestoornissen te behandelen in deze blog, dus ik ga verder in op duiken met boezemfibrilleren.
De behandeling van boezemfibrilleren kan medicamenteus zijn (ritme-controle), een cardioversie (toediening van een elektrische shock onder narcose om het ritme te herstellen), of een operatieve ingreep. Bij elke behandeling worden bloedverdunners toegevoegd om het risico op stolselvorming te verkleinen. Deze bloedverdunners moeten vaak levenslang geslikt worden, ook als het ritme zich hersteld heeft.
Wat betreft duiken met boezemfibrilleren zijn een aantal overwegingen:
* Na geslaagde behandeling waarbij het hartritme weer is genormaliseerd, is er (voornamelijk de 1e periode) risico op een recidief van de ritmestoornis. Daarom dient er een periode van 3 maanden afgewacht worden alvorens het duiken te herstarten. Nadien is er in ieder geval een inspanningstest nodig om te evalueren of er geen hartritmestoornis ontstaan bij inspanning.
* Een eventuele onderliggende oorzaak van de hartritmestoornis dient behandeld te zijn. Daarnaast kunnen structurele afwijkingen aan het hart een reden zijn om het duiken af te raden.
* Wat betreft de bloedverdunners, is er een licht verhoogde kans op bloedingen bij het duiken door barotrauma. Daarnaast is (theoretisch) de kans op decompressieziekte verhoogd. Hier dient rekening mee gehouden door aanpassing van je duikplan. Zie hier voor aanvullende informatie.
Mijn advies is om na een vastgestelde boezemfibrilleren of een andere hartritmestoornis, sowieso een duikkeuring te laten doen bij een duikmedisch geschoold arts om te kunnen beoordelen of je ‘fit to dive’ bent alvorens weer te gaan duiken.