In de voorbereidende vragenlijst van een duikkeuring staat de vraag of er duikplannen zijn voor een malariagebied. Bij een bevestigend antwoord kan ik zodoende uitleg geven over het gebruik van malaria profylaxe in combinatie met duiken.
Malaria profylaxe zijn medicijnen die preventief ingenomen kunnen worden om besmetting met malaria te voorkomen. In Nederland worden Mefloquine (merknaam Lariam), Atovaquon/Proguanil (merknaam Malarone) en Doxycycline geadviseerd als profylaxe voor gebieden met een hoge infectiekans. Afhankelijk van het middel moet deze een bepaalde periode vóór aankomst worden gestart en een aantal dagen tot weken na vertrek uit risicogebied gecontinueerd worden.
Voor gebieden met een lage infectiekans wordt het meenemen van een noodbehandeling geadviseerd, en hoef je niet preventief medicatie te slikken.
De malaria profylaxe kan bijwerkingen geven welke voor het duiken nadelige gevolgen kunnen hebben:
* Misselijkheid, braken en diarree komen vaak voor bij Atovaquon/Proguanil (Malarone) en geeft uitdroging. Uitdroging is op zichzelf een risicofactor voor decompressieziekte. Zorg er dus voor dat je zeer ruim blijft drinken op het moment dat er sprake is van deze bijwerking, of dat je zelfs besluit om niet te gaan duiken.
* Een veelvoorkomende bijwerking van Doxycycline is een verhoogde fotosensibiliteit; een verhoogde gevoeligheid voor UV-licht met ernstige huidreacties als gevolg. Atovaquon/Proguanil (Malarone) heeft dit in mindere mate. Aangezien duiken een sport is die buiten wordt beoefend, is het praktisch onmogelijk om UV-licht te vermijden.
* Tot slot is een veelvoorkomende en ernstige bijwerking van Mefloquine (Lariam) psychiatrische ontregeling. Dit kan mild zijn met slapeloosheid en onrustig dromen, tot heel ernstig met paniekaanvallen en psychotische verschijnselen. Duiken kan de psychotische drempel verlagen, en als een psychose / paniekaanval ontstaat tijdens het duiken kan dit hele nare gevolgen hebben.
Als je naar een hoog risicogebied gaat om te duiken, is het gebruik van Atovaquon/Proguanil (Malarone) als malaria-profylaxe de meest verstandige keuze. Mefloquine (Larium) wordt ontraden vanwege de psychiatrische bijwerkingen om te gebruiken als je gaat duiken. Maak er in ieder geval melding van dat je gaat duiken als je arts malaria-profylaxe gaat voorschrijven, zodat deze hier rekening mee kan houden.
