Er zijn weinig onderzoeken gedaan naar het duiken tijdens de zwangerschap en de gevolgen voor de moeder of voor het kind. Het is ethisch niet verantwoord om hier gedegen onderzoek naar te doen. De kennis welke er is over de gevolgen van duiken tijdens de zwangerschap, is gebaseerd op bevindingen achteraf en het combineren van de theorie over de duikfysiologie.
Gevolgen voor het kind
Bij de foetus is de bloedsomloop anders aangezien de longen nog niet gebruikt hoeven te worden. De zuurstoftoevoer komt vanaf de moeder en gasuitwisseling vindt plaats via de placenta. Het zuurstofrijke bloed wordt bij het hart direct naar de weefsels getransporteerd. De longen worden hierbij overgeslagen door verschillende rechts-links verbindingen [foramen ovale en ductus botalli]. Direct na de geboorte sluiten deze rechts-links verbindingen, en gaat het bloed wél via de longen.
Bij élke duik worden stikstofbellen gevormd. Deze worden door de longen grotendeels weggefilterd. Aangezien bij de foetus de longen worden overgeslagen, gaan de stikstofbellen rechtstreeks het lichaam in en kan dit schade geven in de weefsels. Dit kan leiden tot aangeboren afwijkingen zoals afwijkingen van de extremiteiten, en in ernstige gevallen zelfs tot foetale dood.
Daarnaast hebben we bij duiken te maken met een hoge partiele zuurstofdruk. Dit kan blindheid geven bij de foetus. Ook kan een hoge partiele zuurstofdruk sluiting van de ductus botalli geven waardoor het bloed van de foetus naar de longen wordt geleid. Als dit tijdens de zwangerschap gebeurd, zal dit leiden tot foetale dood.
Gevolgen voor de moeder
De gevoeligheid voor decompressieziekte tijdens de zwangerschap is verhoogd door allerlei veranderingen in het lichaam van de vrouw. Er zijn volumeveranderingen van het circulerend bloed, een verminderde lichamelijke conditie en een toegenomen gewicht. Stuk voor stuk zijn dit risicofactoren voor het ontwikkelen van een decompressieziekte.
Onder invloed van zwangerschapshormonen versoepelen de gewrichtsbanden, waardoor het bekken verwijd en de bevalling makkelijker gaat. Andere gewrichtsbanen versoepelen echter ook, zoals de enkelbanden. Dit kan bij het duiken risico’s opleveren rondom de in- en uitstap met de zware duikuitrusting. Daarnaast zwellen slijmvliezen onder invloed van zwangerschapshormonen, waaronder die in de neusholte en buis van Eustachius. Daardoor zou bij het duiken het klaren moeilijker kunnen gaan.
Na de zwangerschap heeft het lichaam tijd nodig om weer helemaal op zijn oude niveau terug te komen. De zwangerschapshormonen verdwijnen slechts langzaam uit het lichaam. Door het geven van borstvoeding blijven de zwangerschapshormonen nog wat langer in het lichaam.
Conclusie
Duiken tijdens de zwangerschap wordt ontraden vanwege voor zowel moeder als kind. Deze gevolgen komen weliswaar weinig voor, maar zijn dusdanig ernstig dat het kan leiden tot de dood. Er wordt geadviseerd om pas 3 maanden na de bevalling weer te gaan duiken; bij het geven van borstvoeding is dit afhankelijk van de conditie van de vrouw.
Mocht je hebben gedoken terwijl je niet wist dat je zwanger was, is het goed dit te bespreken met de verloskundig of gynaecoloog. Afbreken van de zwangerschap is niet nodig. Er zal extra controle plaatsvinden middels een echografie.